Kuwani waa ciidamada ugu liita adduunka 2021 ciidamada aduunka ugu tawarta daran liis global firepower 2021

 Adduunku waa goobta tartanku ka dhexeeyo awoodda waddammada, xogtana waa la cusbooneysiiyaa sannad kasta si loo go'aamiyo waddamada adduunka ugu awoodda badan dhinacyada dhaqaalaha, militariga iyo dhinacyada kale. Indhaha oo dhami waa, dabcan, xagga sare ee liiska, kuwaas oo ah waddamada ugu awoodda badan adduunka. Si kastaba ha noqotee, waxaa jira dalal ugu hooseeya liisaskan. Intaa waxaa sii dheer, taariikhda waddamadan ugu hooseeya waxaa ka buuxa xanuun iyo ilmo ay keeneen xakameynta dalal awood leh oo ku saabsan kheyraadkooda. Waa kan ciidanka ugu tabar yar adduunka marka loo eego liiska "2021 Global Firepower", oo liis garaynaysa ciidamada militariga ee 133 dal iyadoo la tixgelinayo 50 arrimood oo kala duwan.

Liiska "2021 Global Firepower" oo ay ku taxan yihiin dalalku awoodooda ciidan; Wadarta dadweynaha waxaa laga dhaliyay in ka badan 50 shuruudood, oo ay ku jiraan qodobo ay ka mid yihiin tirada dadka la qori karo, horumarka tikniyoolajiyadda, warshadaha, tartanka, xaaladaha juqraafi, dabacsanaanta saadka iyo kheyraadka dabiiciga ah. Marka laga soo tago tirada guud ee hubka, kala duwanaanta ku jirta agabka iyo hubka istiraatiijiga ah ee muhiimka ah ayaa la tixgeliyey, hubka nukliyeerka laguma tixgelin liiska. 133 dal ayaa lagu soo daray liiska oo xulafada militariga iyo wadaagga kheyraadka sidoo kale la tixgeliyey. Indhaha ayaa loo weeciyay waddamada had iyo jeer ugu sarreeya liiskaan oo lagu soo daabacay "Globalfirepower.com". Si kastaba ha noqotee, waxaa sidoo kale jira kuwa ugu hooseeya liiska. Ma jiraan waddamo Yurub ah oo liiska dhammaadkiisa ku yaal. Waxaa jira dalal ku yaal Koonfurta Aasiya, Afrika iyo Koonfurta Ameerika, halkaas oo dagaalladii sokeeye, dhibaatooyinka iyo afgembi millatari ay sii socdaan hore iyo maanta. Waa kuwan 10-ka waddan ee leh ciidanka ugu tabar yar adduunka ....

1.Jamhuuriyadda Dominikan

Dominican Republic, oo deris la ah Haiti oo ku taal jasiirad ku taal Caribbean-ka, waxay ku jirtaa kaalinta 123-aad ee liiska "2017 Firepower Global". Ciidanka dalka oo dadkiisu yahay 10 milyan 606 kun 865 wuxuu kakooban yahay 65 kun 925 askari, 50 kun 925 firfircoon iyo 15 kun oo askarta keydka ah. Ciidamada Cirka ee Dominican Republic, oo leh 6 taangi dagaal, 20 gawaarida dagaalka ah, 20 qori oo dhulka lagu jiiday, waxay ka kooban yihiin 58 diyaaradood iyo 26 helikobtar. Ciidamada Badda ee dalka waxay leeyihiin 33 markab, 24 ka mid ah ay yihiin maraakiib roondo ah. Dalka oo leh shaqaale dhan 5 milyan 133 kun oo qof, wuxuu leeyahay 5 dekedood oo waaweyn, 19 kun 705 kiiloomitir oo waaweyn iyo 496 kilomitir oo tareenno ah; Waxaa jira 36 garoon diyaaradeed. Dominican Republic, oo leh deyn ajnabi ah 26 bilyan 050 milyan doolar iyo ganacsi shisheeye oo ah 6 bilyan 924 milyan oo doolar, waxay leedahay awood wax iibsi ah 161 bilyan 900 milyan oo doolar, waxay leedahay miisaaniyad 110 milyan 850 kun oo doolar oo loogu talagalay kharashaadka militari. Waxay leedahay 1,288 kilomitir oo xeeb ah iyo 376 kilomitir oo xuduud dhul ah oo ay la leedahay Haiti

 2. Laos

Ciidanka Laos, waa waddan Koonfur-bari Aasiya ah oo dadkiisu yihiin 7 milyan 019 kun 073, waxay ka kooban yihiin 30 kun oo hawl-firfircoon, 100 kun oo askari oo kayd ah. Awoodda dhulka ayaa ka kooban 55 taangi oo kuwa dagaalka ah, 185 gawaarida dagaalka ah oo gaashaaman, 149 qori oo la jiiday, ciidamada cirka ee Laos waxay ka kooban yihiin 25 diyaaradood iyo 22 helikobtar. Gawaarida maraakiibta 36 ee wabiga ku yaal badweynta ayaa ka shaqeeya marin biyoodka 4,600. Laos, oo shaqaalaheedu ka kooban yihiin 3.5 milyan oo qof, waxay leedahay 39,568 kilomitir oo wadooyin ah iyo 41 garoon diyaaradeed. Iyadoo deyn shisheeye oo ah 11 bilyan 980 milyan oo doolar, Laos waxay leedahay mug ganacsi oo dhan 1 bilyan 24 milyan doolar iyo awoodda wax iibsi ee 40 bilyan 960 milyan oo doolar. Miisaaniyadda difaaca ee Laos waa 18 milyan 500 kun oo doolar. Waddankan, oo leh bed 236 kun 800 oo kiiloomitir oo laba jibbaaran, wuxuu leeyahay xuduud dhererkeedu yahay 5 kun 274 kilomitir oo ay la wadaagaan Vietnam, Cambodia, Thailand iyo Myanmar.

3.Namibia

 Namibia, waa dal ku yaal koonfur-galbeed Afrika dadkiisuna waa 2 milyan 436 kun 469, waxay leeyihiin ciidan dhan 15,500 oo qof, 9,500 ka mid ahi waa firfircoon yihiin 6,000na waa keyd. Ciidamada cirka ee Namibia, oo leh awood dhul oo ka kooban 10 taangiyada dagaalka, 113 gawaarida gaashaaman ee dagaalka, 30 qori oo jiidaya iyo 4 gantaalaha wax lagu rido, waa 6 dagaal, 6 weerar, 10 gaadiid, 14 diyaaradood oo tababar ah; Waxay ka kooban tahay 31 diyaaradood, oo 2 ka mid ahi ay weeraraan 8 diyaaradood oo kuwa qumaatiga u kaca ah. Ciidamada Badda ee dalka, waxaa ku sugan 8 markab oo 6 kamid ah ay yihiin maraakiib roondo ah. Shaqaalaha Dalka, oo leh shaqaale dhan 1 milyan 210 kun oo qof, waxaa jira 1 markab ganacsi, 2 dekado ganacsi, 44 kun 138 kiiloomitir oo waddo weyn ah, 2 kun 626 kilomitir oo tareen ah, 112 garoon diyaaradeed. Dalka oo haysta 6 bilyan 515 milyan oo deyn dibadeed, 1 bilyan 762 milyan oo doolar ganacsi dibedda ah, 27 bilyan 40 milyan oo doolar awood wax iibsi ah, wuxuu ku bixiyaa 120 milyan oo doolar difaaca. Naamibiya, oo bedkeedu yahay 824 kun 292 kiiloomitir oo laba jibbaaran, waxay leedahay 1,572 kilomitir oo xeeb ah xagga badda; Waxaa jira xuduudo dhuleed oo ay la wadaagaan Angola, Zambia, Botswana iyo South Africa oo leh 4,220 kilomitir.

4. Muritaaniya

Mauritania, oo ah tan ugu dambeysa xaga awooda militariga, waa wadan ay ku nool yihiin 3 milyan 677 kun 293, kuwaa oo u badan muslimiin waqooyi galbeed ee qaarada Afrika. Mauritania, waa Jamhuuriyad Islaami ah, waxaa lagu soo rogay 14 afgambi militari 30-kii sano ee ka dambeeyay 1960, markii ay xornimada ka qaadatay Faransiiska. Ciidamada Dhulka ee Mauritania, oo leh 15 kun 870 firfircoon iyo 5 kun oo keyd ah 20 kun 870 qof, waxay leeyihiin 35 taangi dagaal, 70 gawaarida dagaalka ah, 194 qoryo iswada ah. Ciidamada cirka ee dalka, waxaa jira wadarta 26 diyaaradood oo ka kooban 2 weerar, 4 gaadiid, 9 diyaaradood oo tababar ah iyo 4 helikobtar. Awoodda badda ee Mauritania, oo leh xeeb 754 kilomitir u jirta Badweynta Atlaantik, waxay ka kooban tahay 5 markab oo roondo ah. Inkasta oo wax soo saarka maalinlaha ah ee 4 kun oo foosto aanu dabooli karin baahida maalinlaha ah ee 13 kun oo foosto, kaydka saliida ee Mauritania laga helay waa 20 milyan oo foosto maalintii. Iyada oo shaqaale ah 1 milyan 356 kun, Mauritania waxay leedahay 2 dekedood, 10 kun 628 kiiloomitir oo wadooyin waaweyn ah, 728 kilomitir oo khadka tareenka ah iyo 30 garoon diyaaradeed. Sida ku xusan liiska Globalfirepower, Mauritania waxay leedahay 3 tirilyan iyo 585 bilyan oo dollar oo deyn dibadeed ah, 1 bilyan 186 milyan 150 doolar oo ganacsi dibedda ah iyo 16 bilyan 710 milyan oo doolar awood wax iibsi ah. Qeybta ugu dambeysa ee miisaaniyadda dalka ee loo qoondeeyay kharashyada difaaca waa 39 milyan 140 kun 500 oo doolar. Dalka, oo leh bed 1 milyan 030 kun 700 oo kiiloomitir oo laba jibbaaran, wuxuu leeyahay xeeb dhan 754 kiiloomitir; Waxay xuduudo dhuleed la leedahay Mali, Senegal, Western Sahara, Algeria oo dhererkeedu yahay 5 kun iyo 2 kiilo mitir.

5.Sierra leone

Siraliyoon, oo ah wadan ay ku nool yihiin 6 milyan 018 kun 888 Galbeedka Afrika, waxaa loo yaqaanay "dalkii adoomihii la sii daayay" waagii hore. Sierra Leone, halkaas oo ay ku dhinteen 50,000 oo qof sida ku cad tirakoobka rasmiga ah ee "dheemanka dhiiga" sanado badan, waxay ku dhibtoodeen dagaalada sokeeye, in ka badan 2 milyan oo qofna waxay u haajireen inay u haajiraan wadamada deriska ah, waxay hada isku dayeysaa inay xukunto kuwa mas'uulka ka ah dagaalkan sokeeye iyo xasuuqa. Wadanka, oo ay ciidamada Afrika iyo UN-ka soo farageliyeen militari sanado badan ka dib iyo kumanaan kun oo dhimasho ah oo ay sababeen dagaal sokeeye, ayaa hada waxaa ku sugan ciidan ka kooban 10,750 oo askari. Ciidanka Cirka ee Sierra Leone, oo leh 2 taangi oo kuwa dagaalka ah oo leh awoodda dhulka iyo 10 gawaarida gaashaaman ah, waxay ka kooban yihiin 5 diyaaradood oo kuwa qumaatiga u kaca ah iyo 2 diyaaradood oo kuwa xamuulka qaada ah. Ciidanka Badda ee Sierra Leone, oo jooga xeebta Badweynta Atlantik, waxay ka kooban yihiin 10 markab oo kuwa dagaalka ah. Shaqaalaha dalka oo lagu burburiyey dagaalladii sokeeye welina ay hayaan raadadkii dadka oo aan gacmo iyo luga lahayn, waa 2,678 qof. Dalka oo leh 215 markab ganacsi, 3 dekedood, 11 kun 300 oo kiiloomitir oo waaweyn iyo 8 garoon diyaaradeed, waxaa lagu leeyahay deyn dibadeed oo dhan 1 bilyan 561 milyan oo doolar, mugga ganacsiga dibadda oo ah 2 bilyan 332 milyan 750 kun oo doolar iyo awoodda wax iibsiga oo ah 10 bilyan 640 milyan oo doolar. Miisaaniyadda Sierra Leone ee difaaca waa 13 milyan 40 kun oo doolar. Waddanku, oo ah 71,740 kiiloomitir oo laba jibbaaran, wuxuu leeyahay xeeb dhererkeedu yahay 402 kilomitir iyo xuduud 1,093 kilomitir ah oo uu la wadaago Guinea iyo Liberia.